ترانزیستورBJT چیست؟
ترانزیستورBJT به عنوان یکی از قطعات بسیار کاربردی در الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این قطعه یک تقویت کننده با جریان است. معمولاً در ساختار تجهیزات الکترونیکی همچون تلویزیون، تلفن همراه و … مورد کابرد قرار می‌گیرد. ترانزیستور BJT که به عنوان ترانزیستور پیوند دو قطبی هم از آن یاد می‌کنند تقویت کننده، نوسان ساز، کلید، یکسو کننده و فیلتر هم می‌تواند باشد.
ترانزیستور BJT می‌تواند در دو نوع npn و pnp عملکرد خود را به رخ بکشد. این نوع ترانزیستور شامل سه ناحیه به نام‌های قطع، فعال و اشباع است. اصول کار ترانزیستور BJTبه این شکل است که بین دو پایه یعنی بیس و امیتراز ولتاژ استفاده می‌کند. این‌چنین جریان عبوری از طریق ترمینال کلکتور تنظیم می‌شود، عمدتاً مقدار ولتاژ منبع اگر تغییر کند، روی جریان ورودی در پایه بیس هم تأثیر می‌گذارد.
طبیعتاً این موضوع روی جریان خروجی هم بی‌تأثیر نخواهد بود. در این حالت، جریان ورودی و خروجی کنترل شده و به همین خاطر، به ترانزیستور BJT یک المان کنترل شونده با جریان می‌گویند. حال سؤالی که مطرح است، ماسفِت و ترانزیستورBJT چه تفاوتی دارند؟
ماسِفت چیست؟
ماسفت نام اختصاری ترانزیستور اثر میدانی نیمه هادی اکسید فلز است. این ترانزیستور به خاطر داشتن الکترود گیت، یعنی اکسید فلز با مواد عایق از کانال Nیا کانال P با یک لایه نازک عایق بندی شده است. لایه عایقی که در مورد آن صحبت می‌کنیم، یک صفحه خازن است که می‌تواند از صدماتی که به خاطر تجمع مقدار زیادی از بار استاتیک به وجود می‌آید، جلوگیری به عمل آورد.
ماسفت شامل اجزایی همچون گیت، منبع و تخلیه است. به تخلیه درین و به منبع سورس می‌گویند. معمولاً در پروژه‌های الکترونیکی و الکتریکی مختلف می‌توان از ماسفت استفاده کرد. این قطعه در شرایطی نقش یک اینورتر را ایفا می‌کند. البته همیشه این چنین نیست؛ چراکه ماسفت می‌تواند به عنوان تقویت سیگنال‌های الکترونیکی هم بسیار موثر باشد. به همین دلیل، در مدار دیجیتال کارایی بسیار خوبی دارد.
به عنوان یک تقویت کننده فرکانس بالا یا یک عنصر پسیو هم می‌توان از ماسفت استفاده کرد. در منبع تغذیه سوئیچینگ، رله الکترونیکی دی‌سی و درایو موتور دی‌سی براشلس همکارایی این قطعه بالا است. حقیقتاً دلیل استقبال مردم از ماسفت به خاطر راندمان بالا و مصرف بسیار کم انرژی است که دارد. با تعریفی که از ماسفت ارائه دادیم، می‌توان به بررسی پاسخ این سؤال پرداخت که فرق ترانزیستور bjt با ماسفت چیست؟
فرق ترانزیستور bjt با ماسفت چیست؟
برای پاسخ به این سؤال که ماسفِت و ترانزیستورBJT چه تفاوتی دارند؟ باید گفت که ماسفت در دو دسته کانال n و کانال P و ترانزیستور BJT در دو نوع npn و pnp تقسیم کار می‌کنند. تفاوت مهم بعدی این است که ما سفت با ولتاژ کنترل می‌شود، ولی ترانزیستور بی جی تی یک نوع المان کنترل شونده با جریان به حساب می‌آید.
داستان به همین جا ختم نمی‌شود؛ زیرا خروجی جریان ماسفت با کمک مقدار ولتاژ پایه گیت مدیریت می‌شود، ولی خروجی جریان ترانزیستور بی جی تی از طریق جریان پایه بیس باید کنترل شود. یکی دیگر از تفاوت‌های بسیار مهم این دو این است که ما سفت قیمت بالاتری نسبت به ترانزیستور بی جی تی دارد. این خود یکی از تفاوت‌های بسیار مهم برای خریداران محسوب می‌شود؛ همچنین ترانزیستور bjt هیچ‌گونه حساسیتی نسبت به تخلیه الکترواستاتیک ندارد ولی برعکس آن ماسفت‌ها به شدت روی این موضوع حساس هستند.
اگر به دنبال مقاومت خروجی بالا هستید، ماسفت گزینه مناسبی به شمار می‌آید، ولی در مقابل آن مقاومت ورودی ترانزیستور bjt اصلاً بالا نیست. ترانزیستور بی جی تی از بهره جریان بالایی برخوردار نبوده و پایداری ندارد ولی اگر در جریانات پایداری حرف اول را بزند، بهتر است از ماسفت استفاده کنید.
عمدتاً زمانی که صحبت در مورد سرعت سوئیچ به میان بیاید، ماسفت نسبت به ترانزیستور bjt حرف‌های بیشتری برای گفتن دارد؛ چرا که حتی پاسخ فرکانسی بالاتری را هم از خود ارائه می‌دهد. معمولاً زمانی که هدف استفاده از ترانزیستور جریان پایین باشد، می‌توان از ترانزیستور بی جی تی استفاده کرد، ولی برای سوئیچ‌های جریان بالا ماسفت بهترین گزینه است.
